Μια μεγαλύτερη κοιλιά μπορεί να οδηγήσει σε έναν μικρότερο εγκέφαλο

Το λίπος της κοιλιάς, επίσης γνωστό ως σπλαχνικό λίπος, αντιμετωπίζεται συχνά ως ένα αισθητικό πρόβλημα, αλλά εάν έχετε επιπλέον βάρος γύρω από τη μέση σας, η φυσική σας υγεία, συμπεριλαμβανομένου και του εγκεφάλου σας, θα μπορούσε να είναι σε κίνδυνο. Το υπερβολικό λίπος της κοιλιάς είναι ήδη γνωστό ότι παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στην ανάπτυξη χρόνιων παθήσεων όπως η καρδιακή νόσος και ο διαβήτης τύπου 2. Ακόμη και σε άτομα που δεν είναι παχύσαρκα, το υπερβολικό λίπος στην κοιλιά αυξάνει τον κίνδυνο θανάτου από καρδιαγγειακά προβλήματα. Ωστόσο, οι κίνδυνοι από το σπλαχνικό λίπος δεν σταματούν εκεί.

Διαβάστε επίσης: 
8 τρόποι για να χάσετε το λίπος της κοιλιάς και να μεταμορφώσετε το σώμα σας

Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο Loughborough της Αγγλίας αποκάλυψαν ότι τα παραπάνω κιλά γύρω από το μεσαίο τμήμα του σώματός μας μπορεί να επηρεάσουν την υγεία του εγκεφάλου μας, οδηγώντας ακόμη και σε σχετική μείωση του όγκου του. Η συρρίκνωση του εγκεφάλου, με τη σειρά της, αυξάνει τον κίνδυνο απώλειας μνήμης και άλλων γνωστικών προβλημάτων.

Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Neurology, διαπίστωσε ότι οι συμμετέχοντες με υψηλότερο δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) και αναλογία μέσης προς περιφέρεια (WHR) είχαν περισσότερες πιθανότητες να έχουν χαμηλότερα επίπεδα φαιάς ουσίας στον εγκέφαλο. Ο ΔΜΣ χρησιμοποιείται για τη μέτρηση του βάρους ενός ατόμου σε σχέση με το ύψος του και οι γιατροί με αυτόν τον τρόπο συνήθως εκτιμούν αν ένα άτομο έχει ένα υγιές βάρος. Η αναλογία μέσης προς περιφέρεια ισχίων προσδιορίζεται διαιρώντας την περιφέρεια της μέσης με την περιφέρεια των ισχίων και μπορεί να παρέχει αξιολόγηση του κοιλιακού λίπους.

Η παραπάνω έρευνα ανέλυσε δεδομένα από 9.652 άτομα ηλικίας 40 έως 69 ετών που ήταν μέλη της UK Biobank. Οι συμμετέχοντες πήραν μέρος σε εξετάσεις εγκεφάλου με μαγνητική τομογραφία, επιτρέποντας στους επιστήμονες να μετρήσουν τον όγκο της φαιάς και της λευκής ουσίας. Επίσης, οι ερευνητές συσχέτισαν τον δείκτη BMI και την αναλογία μέσης-ισχίου με το μέγεθος και τη δομή του εγκεφάλου των συμμετεχόντων. Αφού καταγράφηκαν και άλλοι παράγοντες κινδύνου, όπως το κάπνισμα και τα επίπεδα άσκησης, η επιστημονική ομάδα βρήκε μια σύνδεση μεταξύ του ΔΜΣ και του χαμηλότερου όγκου της φαιάς ουσίας, του μέρους του εγκεφάλου που περιέχει τα περισσότερα από τα νευρικά κύτταρα. Στα άτομα με υψηλό ΔΜΣ και WHR διαπιστώθηκε πολύ πιο σημαντική σύνδεση. "Ο συνδυασμός της συνολικής παχυσαρκίας και της παχυσαρκίας γύρω από την κοιλιά, συνδέθηκε με τη χαμηλότερη φαιά ουσία σε σύγκριση με αυτή των αδύνατων ενηλίκων", ανέφεραν οι ερευνητές.

Διαβάστε και αυτό: 
Θεραπεία της παχυσαρκίας: μια νέα συνδυαστική στρατηγική αντιμετωπίζει τον υπερβολικό λιπώδη ιστό

Συγκεκριμένα, οι συμμετέχοντες με δείκτη BMI και WHR σε υγιή επίπεδα είχαν έναν μέσο όγκο εγκεφάλου της τάξης των 798 κυβικών εκατοστών. Αυτός μειώθηκε στα 786 κυβικά εκατοστά στα άτομα με υψηλό ΔΜΣ και WHR. Για τη μελέτη, τα άτομα με ΔΜΣ πάνω από 30 θεωρήθηκαν παχύσαρκα, ενώ η παχυσαρκία στο κέντρο του κορμού καθορίστηκε με αναλογία περιφέρειας μέσης προς ισχίου άνω των 0,90 για τους άνδρες και 0,85 για τις γυναίκες. Ο συγγραφέας της μελέτης Mark Hamer, Ph.D., δήλωσε: «Ενώ η μελέτη μας διαπίστωσε ότι η παχυσαρκία, ειδικά γύρω από τη μέση, σχετίζεται με χαμηλότερους όγκους της φαιάς ουσίας στον εγκέφαλο, δεν είναι σαφές αν οι ανωμαλίες στη δομή του εγκεφάλου οδηγούν σε παχυσαρκία ή αν η παχυσαρκία οδηγεί σε αυτές τις αλλαγές στον εγκέφαλο. Βρήκαμε επίσης συσχετισμούς μεταξύ της παχυσαρκίας και της συρρίκνωσης σε συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου. Αυτό θα χρειαστεί περαιτέρω έρευνα, αλλά μπορεί να είναι πιθανό, κάποια μέρα, η τακτική μέτρηση του ΔΜΣ και του WHR να βοηθήσει στον προσδιορισμό της υγείας του εγκεφάλου».

Δεν είναι σαφές σε τι ακριβώς στηρίζεται η σχέση μεταξύ σωματικού βάρους και υγείας του εγκεφάλου και το υπερβολικό βάρος συνδέεται με κίνδυνο πολλών διαφορετικών ασθενειών. Είναι σημαντικό οι ερευνητές να κατανοήσουν καλύτερα τους παράγοντες που επηρεάζουν τον κίνδυνο άνοιας, έτσι ώστε να μπορούμε να παρέχουν στους ανθρώπους τις καλύτερες δυνατές πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο διατήρησης ενός υγιούς εγκεφάλου. Ενώ τα πρόσφατα αποτελέσματα δείχνουν μια πιθανή σχέση μεταξύ της παχυσαρκίας και του όγκου του εγκεφάλου, δεν αποδεικνύουν ότι το σωματικό λίπος προκαλεί αναγκαστικά αλλαγές στον εγκέφαλο. Επειδή η μελέτη ανέλυε μόνο τα σωματικά λίπη και τις εικόνες του εγκεφάλου σε μια μόνο χρονική στιγμή για όλους τους συμμετέχοντες, είναι πιθανό να προκύψει και η αντίστροφη επίδραση. Να είναι δηλαδή οι αλλαγές του εγκεφάλου υπεύθυνες για την αλλαγή των διατροφικών συνηθειών και του κορεσμού και ως εκ τούτου για την αύξηση στο σωματικό λίπος. Αυτό σημαίνει επίσης ότι η μελέτη δεν μπορεί να εξηγήσει τις συνέπειες της αλλαγής της φαιάς ουσίας. Παρόλο που η φαιά ουσία εμπλέκεται στην επεξεργασία ανταμοιβής και σε ορισμένες πτυχές της ελεγχόμενης συμπεριφοράς, δεν είναι σαφές εάν το σωματικό λίπος είναι η κινητήρια δύναμη αυτών των αλλαγών στη φαιά ουσία ή το αποτέλεσμα αυτών.

Για να μπορέσουν να φθάσουν σε αυτό, οι ερευνητές θα πρέπει να παρακολουθούν τους ίδιους ανθρώπους σε βάθος χρόνου και να καταγράφουν τις αλλαγές στο σωματικό βάρος και τον όγκο του εγκεφάλου τους. "Θα ήταν καλό να δούμε αν η πειραματικά προκαλούμενη απώλεια βάρους επηρεάζει πραγματικά τις αλλαγές στον εγκέφαλο", λέει ο Hamer. Μέχρι τότε, τα αποτελέσματα επιβεβαιώνουν τα οφέλη της διατήρησης ενός υγιούς βάρους: όχι μόνο τη μείωση του κινδύνου των καρδιακών προβλημάτων, αλλά και τη διατήρηση της υγείας του εγκεφάλου. Ο Hamer σημειώνει ότι δημοσίευσε πρόσφατα δεδομένα που δείχνουν πως η σωματική δραστηριότητα μπορεί να αυξήσει τη φαιά ουσία, υποδηλώνοντας ότι η άσκηση μπορεί να είναι ένας τρόπος αντιμετώπισης ορισμένων από τις αρνητικές επιρροές που μπορεί να έχει η παχυσαρκία στο σώμα και τον εγκέφαλο.

Φωτεινή Πουρνάρα