Σημάδια και συμπτώματα της κακής διατροφής ενός παιδιού

Όλα τα παιδιά και οι έφηβοι χρειάζονται υγιεινά σνακ και γεύματα που να υποστηρίζουν την ανάπτυξή τους. Μια διατροφή πλούσια σε θρεπτικά συστατικά παίζει σημαντικό ρόλο στην ψυχική και σωματική ανάπτυξη του παιδιού. Δυστυχώς, οι διατροφικές ανεπάρκειες μπορεί να εμφανιστούν όταν η δίαιτά του περιλαμβάνει πολλές τροφές που έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε λίπος, ζάχαρη και αλάτι. Αυτές έχουν συχνά τη μορφή επεξεργασμένων απολαύσεων και λιχουδιάς (τσιπς, σοκολάτες, αναψυκτικά) που λίγοι μπορούν να τους αντισταθούν. Τα παιδιά που δεν έχουν ποικιλία στη διατροφή τους με φρέσκα και μη επεξεργασμένα τρόφιμα, διατρέχουν κινδύνους μακροπρόθεσμους για την υγεία τους. Μια υγιεινή διατροφή παίζει επίσης ζωτικό ρόλο στη διατήρηση ενός υγιούς βάρους. Τα πρότυπα κατανάλωσης που δημιουργούνται στην παιδική ηλικία συνεχίζουν στην ενηλικίωση και έτσι, όσο πιο υγιεινές επιλογές προσφέρονται, τόσο το καλύτερο.

Τα συμπτώματα της κακής διατροφής μπορεί να περιλαμβάνουν:

• ελλιπές ή αντίθετα, υπερβολικό βάρος
• δυσκοιλιότητα ή αλλαγές στις συνήθειες του εντέρου
• χλωμάδα ή λήθαργος
• φθορά των δοντιών
• κακή σωματική ανάπτυξη
• δυσκολίες αναπνοής
• ευερεθιστότητα
• ψυχική κατάθλιψη
• απώλεια λίπους (λιπώδης ιστός)
• μεγαλύτερο κίνδυνο υποθερμίας - ασυνήθιστα χαμηλή θερμοκρασία σώματος
• εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα
• μειωμένη μυϊκή μάζα
• μειωμένη μάζα ιστών
• κόπωση
• υψηλότερη ευαισθησία σε κρύο
• μακρύτεροι χρόνοι επούλωσης για περικοπές, πληγές και λοιμώξεις

Σε ορισμένα παιδιά, η κακή διατροφή μπορεί να σχετίζεται και με:

• προβλήματα συμπεριφοράς
• προβλήματα ύπνου
• προβλήματα με συναισθηματική και ψυχολογική ανάπτυξη
• χαμηλή συγκέντρωση ή δυσκολίες στο σχολείο

Τι προκαλεί ανεπάρκεια θρεπτικών ουσιών;

Οι ανεπάρκειες των θρεπτικών συστατικών μπορεί να εμφανιστούν σε παιδιά που δεν τρώνε μια ισορροπημένη διατροφή, κάτι που συχνά οδηγεί σε ανεπαρκή πρόσληψη ινών, βιταμινών και μετάλλων. Τις περισσότερες φορές, τα παιδιά και οι έφηβοι δεν καταναλώνουν αρκετά φρούτα και λαχανικά. Οι ίνες διατηρούν το πεπτικό και ανοσοποιητικό σύστημα υγιές και η έλλειψή τους μπορεί να προκαλέσει όχι μόνο δυσκοιλιότητα, αλλά και σοβαρότερες ασθένειες αργότερα στη ζωή τους. Οι ίνες προστατεύουν από την υπερβολική αύξηση βάρους και τον διαβήτη τύπου 2. Τα φρούτα και τα λαχανικά είναι επίσης μια καλή πηγή βιταμίνης C, η οποία απαιτείται από το σώμα για να απορροφήσει το σίδηρο, να καταπολεμήσει τις λοιμώξεις και να επουλώσει τις πληγές. Προσπαθήστε να καταναλώνουν 5 μερίδες σιτηρών (ψωμί ολικής, ζυμαρικά και ρύζι), 5 μερίδες λαχανικών και 2 μερίδες φρούτων καθημερινά. Θυμηθείτε ότι τα φρέσκα φρούτα και τα λαχανικά είναι τα καλύτερα.

Αλλεργίες και δυσανεξίες

Τα παιδιά ή οι έφηβοι που έχουν διαγνωστεί με τροφική αλλεργία ή δυσανεξία θα πρέπει να έχουν διαφοροποιημένη διατροφή και να επιβλέπονται από έναν διαιτολόγο ώστε να εξασφαλίσουν ότι παίρνουν τα θρεπτικά συστατικά που απαιτούνται για μια υγιή ανάπτυξη. Η δυσανεξία στη λακτόζη π.χ. μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη πρόσληψη ασβεστίου ενώ η κοιλιοκάκη σχετίζεται με ανεπαρκή πρόσληψη ινών και αυξάνει τον κίνδυνο ανεπάρκειας σιδήρου λόγω της φλεγμονής του εντέρου.

Ανεξαρτησία στην επιλογή φαγητού και δίαιτες

Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν και γίνονται πιο ανεξάρτητα, μπορεί να αποφασίσουν να ακολουθήσουν συγκεκριμένες διατροφές ή να περιορίσουν ορισμένες ομάδες τροφίμων. Υπάρχουν πολλές δίαιτες που οι έφηβοι μπορεί να βρουν ελκυστικές και είναι συνηθισμένο για τα μεγαλύτερα παιδιά να πειραματίζονται. Ο περιττός περιορισμός συγκεκριμένων ομάδων τροφίμων μπορεί να οδηγήσει σε ανεπάρκειες θρεπτικών ουσιών που μπορεί να είναι επιζήμιες για την υγεία καθώς το παιδί σας μπορεί να αντιμετωπίσει έλλειψη από ζωτικά θρεπτικά συστατικά. Οι έφηβοι που περιορίζουν την πρόσληψη ζωικών προϊόντων (κρέας και γαλακτοκομικά προϊόντα) είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένοι σε ανεπάρκεια σιδήρου και ασβεστίου, ειδικά εάν επιλέγουν χορτοφαγική ή vegan διατροφή. Ο σίδηρος χρειάζεται για τη μεταφορά οξυγόνου στο σώμα και η έλλειψη σιδήρου συχνά παρουσιάζεται ως έλλειψη ενέργειας. Το ασβέστιο απαιτείται για την υγιή ανάπτυξη των οστών, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης των εφήβων. Σε κάθε περίπτωση, συμβουλευτείτε το γιατρό σας για την εφαρμογή μιας ισορροπημένης διατροφής.

Προσοχή στις ετικέτες

Η ανάγνωση των διατροφικών ετικετών είναι ο καλύτερος τρόπος για να μάθετε πόσο υγιεινό είναι ένα προϊόν. Ψάχνετε πάντα για τις τιμές λίπους και ζάχαρης, των κύριων ενόχων. Υπάρχουν πολλά ονόματα για το λίπος (π.χ. έλαια, λίπος, στερεά γάλακτος, μονογλυκερίδια αλλά και για τη ζάχαρη (π.χ. σακχαρόζη, γλυκόζη, δεξτρόζη, σιρόπια, βύνη). Χρησιμοποιήστε τις τιμές ανά 100g που αναφέρονται στον πίνακα πληροφοριών θρεπτικών συστατικών για να συγκρίνετε τα προϊόντα. Όσο λιγότερα συστατικά αναφέρονται, τόσο καλύτερα.

Φωτεινή Πουρνάρα