Ποιο ήταν το αποτέλεσμα της επιβολής φόρων στα λιπαρά τρόφιμα στη Δανία;

Οι ερευνητές σημειώνουν ότι το μέτρο φορολογίας των κορεσμένων λιπαρών  μείωσε (κατά μέσο όρο 4%) την κατανάλωση των λιπαρών τροφών αυξάνοντας κατακόρυφα την προτίμηση πιο υγιεινών επιλογών όπως λαχανικών (κατά 7,9%) και φυτικών ινών (κατά 3,7%).  Είχε όμως και αρνητικά αποτελέσματα αυξάνοντας και την πρόσληψη περισσότερου αλατιού κυρίως από τον γυναικείο πληθυσμό.
Το 2011 η Δανία ήταν η πρώτη χώρα παγκοσμίως που επέβαλε φόρο στα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά.  Ο φόρος καταργήθηκε σύντομα από την επόμενη κυβέρνηση το 2013, αλλά έρευνες των Πανεπιστημίων της Κοπεγχάγης και της Οξφόρδης δείχνουν ότι, ακόμη και στο σύντομο αυτό διάστημα, η δίαιτα των Δανών παρουσίασε βελτίωση και απετράπη ο θάνατος, κυρίως από καρδιοαγγειακές παθήσεις,  123 ανθρώπων ετησίως.

Ο φόρος που αντιστοιχούσε σε 16 κορώνες Δανίας ανά κιλό κορεσμένου λίπους (2,14 ευρώ/κιλό), δεν ήταν καθόλου επουσιώδης και αφορούσε τα τρόφιμα που περιείχαν περισσότερο από 2,3 γρ. κορεσμένων λιπαρών ανά 100 γρ. περιλαμβάνοντας  κρέατα, γαλακτοκομικά προϊόντα, ζωικά έλαια, και μαργαρίνες.  Οι αρμόδιοι υποστήριξαν ότι δεν αποτελούσε φορολογικό μέτρο αλλά αφορούσε την υγιεινή διατροφή και συνιστούσε ένα σημαντικό βήμα στην κατεύθυνση της αύξησης του προσδόκιμου ζωής. Ενίσχυαν μάλιστα τα επιχειρήματά τους με τα υψηλά επίπεδα παχυσαρκίας και περιστατικών καρκίνου στη χώρα του Βορρά.

Η επιβολή του μέτρου αυτού δίχασε όχι μόνο τους πολίτες αλλά και τους ειδικούς όπως τον Chris Snowdon, επικεφαλής του Ινστιτούτου Οικονομικών Υποθέσεων ο οποίος δήλωσε με νόημα ότι «πρέπει να προστεθεί μια πρέζα αλάτι και στα αποτελέσματα για την υγεία που εμφανίζει η συγκεκριμένη έρευνα».
Ο Sinne Smed, επικεφαλής συγγραφέας αυτής της έρευνας που έγινε σε 2500 Δανέζικα νοικοκυριά,  σημειώνει πως όταν φορολογείς ένα συγκεκριμένο προϊόν ή θρεπτικό συστατικό, οι καταναλωτές θα το αντικαταστήσουν με κάποιο άλλο.  Κάτι τέτοιο φέρνει και θετικές αλλαγές, όπως η αύξηση της κατανάλωσης λαχανικών αλλά και αρνητικές όπως η αύξηση πρόσληψης αλατιού.   Κατά τον Smed, θα έπρεπε να φορολογούνται και άλλα συστατικά όπως το αλάτι και η ζάχαρη ενώ τα «καλά» θρεπτικά συστατικά και οι φυτικές ίνες θα πρέπει να επιδοτούνται. 
Ο Bent Egberg Mikkelsen, καθηγητής  Διατροφής και Δημόσιων Τροφίμων του Πανεπιστημίου Aalborg πιστεύει ότι ο φόρος πρέπει να εφαρμοστεί εκ νέου, με σωστό τρόπο και αντίστοιχη προετοιμασία αυτήν ην φορά, προσδιορίζοντας επακριβώς τις γενικές αρχές και προϋποθέσεις και, σε συνεργασία με τις βιομηχανίες του κλάδου, να οριστεί ο καλύτερος δυνατός τρόπος εφαρμογής του.

Οι οποιεσδήποτε προσπάθειες επαναφοράς του φόρου, θα πρέπει να είναι σύμφωνες με την Ευρωπαϊκή νομοθεσία. Μια έρευνα της Ευρωπαϊκής Eπιτροπής που ξεκίνησε δύο χρόνια μετά την κατάργηση της συγκεκριμένης φορολογίας στην Δανία, και η οποία ακόμη είναι σε εξέλιξη, διερευνά το κατά πόσο υπήρξε παράνομη κρατική βοήθεια προς κάποιες βιομηχανίες των οποίων τα προϊόντα δεν συμπεριελήφθησαν στην έρευνα, προσφέροντάς τους έτσι ένα αθέμιτο οικονομικό όφελος.

Πηγή: foodnavigator.com