Panettone, το ιταλικό κέικ των Χριστουγέννων
Το panettone, ίσως το πιο κλασσικό Χριστουγεννιάτικο γλυκό των Ιταλών, είναι κάτι μεταξύ τσουρεκιού, ψωμιού και κέικ με αποξηραμένα κομμάτια φρούτων και καραμελωμένες φλούδες από λεμόνι και πορτοκάλι. Οι μύθοι γύρω από την καταγωγή του είναι πολλοί και φθάνουν μέχρι πίσω στον Μεσαίωνα.
Κάποιοι πιστεύουν ότι το όνομα «Panettone» προέρχεται από Pan de Toni. Σύμφωνα με μια παράδοση, ο Toni, ταπεινός λαντζέρης στην υπηρεσία του Ludovico il Moro, ήταν ο εφευρέτης του πιο χαρακτηριστικού γλυκού της ιταλικής παράδοσης. Την παραμονή των Χριστουγέννων, ο σεφ του Οίκου των Sforza (της οικογένειας που κυβερνούσε το Μιλάνο στην Αναγέννηση), έκαψε το κέικ που ετοίμαζαν για τη γιορτή. Ο Toni αποφάσισε να προσφέρει τη μαγιά που είχε κρατήσει στην άκρη για τον εαυτό του. Την ζύμωσε πολλές φορές μαζί με αλεύρι, αυγά, ζάχαρη, σταφίδες και ζαχαρωμένα φρούτα, μέχρι να γίνει μια μαλακή και φουσκωτή ζύμη. Το αποτέλεσμα ήταν μια μεγάλη επιτυχία και ο Ludovico il Moro το ονόμασε Pan de Toni για να τιμήσει τον εφευρέτη του.
Άλλοι θρύλοι αποδίδουν την δημιουργία του γλυκού στον Ughetto degli Atellani ή την αδελφή Ughetta. Ο Ugheto Atellani, όμορφος νέος ευγενής από το Μιλάνο, αγαπούσε τα γεράκια και συνήθιζε να τα πετάει κοντά στο μαγαζί ενός φτωχού αρτοποιού. Μια μέρα, περιμένοντας να γυρίσουν τα γεράκια, είδε την όμορφη κόρη του αρτοποιού, την Adalgisa, να δουλεύει σκληρά, την ερωτεύτηκε αλλά δεν άντεχε να την βλέπει να ταλαιπωρείται. Μεταμφιέστηκε σε χωρικό και προσφέρθηκε να δουλέψει για τον αρτοποιό χωρίς πληρωμή. Ανακάλυψε ότι η δουλειά του άρεσε αλλά τα καλαμποκένια ψωμιά που ο φούρναρης έκανε για τα Χριστούγεννα, δεν άξιζαν τον κόπο της αγαπημένης του. Για να μπορέσει να αγοράσει το λεπτό αλεύρι και τα αυγά που είχε συνηθίσει να τρώει ως ευγενής, ο Ugheto πούλησε τα αγαπημένα γεράκια του. Πρόσθεσε στο ψωμί σταφίδες και ζαχαρωμένα φρούτα και τα νέα ψωμιά έγιναν ανάρπαστα. Αποκάλυψε την πραγματική του ταυτότητα και ζήτησε το χέρι της Adalgisa σε γάμο. Ο δούκας του Μιλάνου, Ludovico Sforza κανόνισε το γάμο στον οποίο παρευρέθηκε και ο Leonardo da Vinci. Φυσικά, το κέικ-όπως χαρακτηρίστηκε το ψωμί- προσφέρθηκε στους καλεσμένους και έγινε γνωστό ως Pan de Ton που, στην τοπική διάλεκτο, σημαίνει «το ψωμί της πολυτέλειας".
Η αδελφή Ughetta ήταν μια καλόγρια που ήθελε να ευχαριστήσει τις άλλες φτωχές αδελφές στο μοναστήρι που ζούσε, κάποια Χριστούγεννα. Έφτιαξε στην κουζίνα ένα είδος ψωμιού με φρούτα και φλούδες και πριν το ψήσει, σχημάτισε με ένα μαχαίρι το σχήμα του σταυρού στην κορυφή του. Το πρωτότυπο γλυκό ήταν όχι μόνο νόστιμο αλλά έδωσε χαρά και στις υπόλοιπες καλόγριες. Κάτι περίεργο: Ughetto και Ughetta είναι ονόματα αρκετά παρόμοια με τη λέξη που σημαίνει σταφίδες στη διάλεκτο του Μιλάνου «ughett".
Μετά το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, το panettone έγινε ευρύτερα γνωστό χάρη σε ένα νεαρό φούρναρη από το Μιλάνο, τον Angelo Motta, ο οποίος έφερε την επανάσταση στον παραδοσιακό τρόπο παρασκευής του. Του έδωσε ψηλό θολωτό σχήμα , ζυμώνοντάς την τρεις φορές πριν το ψήσιμο κάτι που κάνει το γλυκό αέρινο.