Ποιος είναι ο πραγματικός εφευρέτης της ketchup;

Απίστευτο και όμως αληθινό: ο πρόγονος της σύγχρονης ketchup, του πιο δημοφιλούς αμερικάνικου καρυκεύματος, δεν περιείχε καθόλου τομάτες! Η μακρά ιστορία της ketchup στο δυτικό κόσμο πάει πίσω στις αρχές του 16ου αιώνα, όταν Βρετανοί άποικοι στο Fuji δοκίμασαν μια σάλτσα που χρησιμοποιούσαν οι Κινέζοι ναυτικοί και ονομαζόταν ke-tchup.

Δευτέρα, 16 Ιανουαρίου 2017

Η ιστορία της ketchup είναι, από πολλές απόψεις,  μια ιστορία της παγκοσμιοποίησης και του διεθνούς εμπορίου. Η πορεία αυτού του καρυκεύματος ξεκινά αιώνες πριν, από τη Νοτιοανατολική Ασία προς την Κίνα, στη συνέχεια στην Ευρώπη και, τελικά, τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Ανάλογα με το πώς ακριβώς μεταφράζεται στα κινέζικα,  ο πρόγονος της ketchup  ήταν γνωστός ως ke-tchup, kôechiap ή Ke-tsiap και ήταν στην πραγματικότητα  μια σάλτσα ψαριού σε άλμη από την επαρχία Fujian στην Νοτιοανατολική Ασία. Προϊόντα που έχουν υποστεί ζύμωση αποτελούσαν μακρά παράδοση στην Ασία.  Λαχανικά, όπως τα φασόλια, υποβάλλονταν επίσης σε ζύμωση έπαιρναν τη μορφή πάστας και οι  Κινέζοι έμποροι της τότε επαρχίας Hokkien  έφερναν αυτές τις σάλτσες στη Μαλαισία και την Ινδονησία, όπου ήταν γνωστές  ως kechap και ketjap αντίστοιχα.

Η Ke-tchup  συνέχισε το ταξίδι προς τα δυτικά, και έφθασε στην Ευρώπη από την Ολλανδούς και Άγγλους ναύτες γύρω στα 1600 ως “ketchup” ή “catsup” στα αγγλικά. Οι έμποροι και οι ναυτικοί την προτιμούσαν για μια σειρά από λόγους, ένας εκ των οποίων ήταν ότι μπορούσε να διατηρηθεί  για αρκετούς μήνες χωρίς να χαλάσει. Το αγγλικό λεξικό της Οξφόρδης, αναφέρει ότι η λέξη "catchup» εμφανίστηκε για πρώτη φορά τυπωμένη το 1699. Από το 1740 και μετά, χρησιμοποιούταν καθημερινά στην αγγλική κουζίνα, και αναφερόταν σε κάθε είδους «σάλτσας με καρυκεύματα".  Έγινε ιδιαίτερα δημοφιλής γιατί στις αρχές του 17ου αιώνα, μια ποικιλία μπαχαρικών έφθασε στην Αγγλία λόγω του εμπορίου με τις διάφορες ανά τον κόσμο αποικίες. Εκτός από το αλάτι και το πιπέρι, οι Άγγλοι μάγειρες είχαν πρόσβαση πια σε κανέλα, σπόρους μουστάρδας,  μοσχοκάρυδο και πιπέρι καγιέν, που όλα αποτελούσαν συστατικά μεγάλης σημασίας για μια καλή ketchup. Η πρώτη συνταγή για ketchup εμφανίστηκε σε έντυπη μορφή το 1758 σε βιβλίο μαγειρικής  και ήταν ένα γευστικό chutney από γαύρο, γαρίφαλο, τζίντζερ και πιπέρι. Οι αρχές του 1800 ήταν το απόγειο της σπιτικής  ketchup. Στις ποικιλίες της εποχής περιλαμβάνονταν  μανιτάρια, λεμόνια, καρύδια, στρείδια, μούρα από κουφοξυλιά και μπύρα. 

Όλες αυτές οι διαφορετικές εκδοχές ketchup έφθασαν  στις Ηνωμένες Πολιτείες μαζί με τους Άγγλους κατά τη διάρκεια της αποικιακής περιόδου. Το πιο πιθανό είναι  ότι οι τομάτες προστέθηκαν στην ketchup από τους Αμερικανούς, κάτι που είναι λογικό, καθώς η τομάτα είναι εγγενές  φυτό της Βόρειας Αμερικής. Πιστεύεται ότι οι Ευρωπαίοι δίσταζαν να χρησιμοποιήσουν τις τομάτες στην ketchup αλλά και γενικά στη μαγειρική επειδή πίστευαν ότι ήταν δηλητηριώδεις. Έτσι άργησαν κατά ένα αιώνα να φτιάξουν την πρώτη ketchup τομάτας.

Η πρώτη γνωστή δημοσιευμένη συνταγή για ketchup τομάτας γράφτηκε από τον επιστήμονα James Mease το 1812. Εκατοντάδες άλλες συνταγές  θα ακολουθήσουν. Ωστόσο, η δημοτικότητά της θα απογειωθεί πραγματικά μετά τον Εμφύλιο Πόλεμο. Ο πιο διάσημος παραγωγός  ketchup τομάτας είναι φυσικά η εταιρία Heinz από το Pittsburgh. Το 1882, ο ιδρυτής της εταιρείας,  Henry J. Heinz ,κατοχύρωσε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας τα διάσημα  μπουκάλια της εταιρείας. Μέχρι το 1908, οι πωλήσεις της Heinz Ketchup έφτασαν τα 2.500.000 δολάρια,  ένα πρωτοφανές ποσό για εκείνη την εποχή. Επιπλέον, σύμφωνα με δήλωση της εταιρείας, ο  Henry Heinz επέλεξε σκόπιμα την ορθογραφία «ketchup» για το προϊόν του ως ένα τρόπο για να ξεχωρίζουν από τα περισσότερα των ανταγωνιστών  που προτιμούσαν τη λέξη «κέτσαπ».

Όροι: 
Κατηγοριες: